Por elo, é necesario o establecemento de recomendación actualizadas para diminuír a exposición da poboación a dito risco. A inclusión das recomendacións para a saúde, demostraron a diminución dos problemas de saúde derivados da exposición aos contaminantes que se atopan no aire exterior.​​​​​​​​

Na contaminación atmosférica os catro contaminantes máis destacados, material particulado, dióxido de nitróxeno e sofre e ozono, ademais de contribuír ao cambio climático, afectar ás variables meteorolóxicas, como a humidade ou a temperatura, teñen efectos adversos sobre a saúde humana. Establécense relacións entre a calidade do aire e determinados prexuízos en diferentes sistemas do organismo. Porén, estes contaminantes presentan interacción entre eles e actúan xuntos en moitas ocasións. É, polo tanto, difícil relacionar a presencia e concentración dun determinado composto cun efecto específico, en moitos casos falase de contaminación atmosférica no seu conxunto.

Recomendacións para a saúde en función da calidade do aire

Efectos sobre o aparato respiratorio

A presencia dos catro contaminantes teñen un efecto significativo sobre as admisións hospitalarias por problemas respiratorios debido a enfermidades do tracto respiratorio inferior, como bronquite aguda, bronqueolite e neumonía. En episodios agudo de alta contaminación, observouse ca función dos pulmóns diminúe notablemente, agravando enfermidades respiratorias como o asma e provocando síntomas como irritación de garganta, tos e disnea. Ademais, a exposición a altos niveis de NO2 relacionase coa ausencia escolar de nenos debido a problemas respiratorios nos seguintes tres días á exposición.

As PM ao depositarse nas vías respiratorias, producen un estres oxidativo nos pulmóns que leva a súa inflamación. A súa vez, o estres oxidativo contribúe á carcinoxénesis, polo que a exposición prolongada a O₃ e metais presentes nas PM tamén provocan enfisema e cancro de pulmón. O O₃ tamén inicia a inflamación pulmonar, mentres que o NO₂ incrementa a susceptibilidade de sufrir infeccións respiratorias. A exposición prolongada a esta contaminación relaciónase co desenvolvemento de asma, a enfermidade pulmonar obstrutiva crónica (EPOC) e a deficiencia da función pulmonar permanente.

Efectos sobre o aparato cardiovasculares

A exposición aguda á contaminación provoca unha maior hospitalización por infartos de miocardio e anxinas de peito, normalmente dous días despois do episodio. Ademais, pode provocar síntomas como taquicardias, aumento da presión sanguínea e anemia (debido aos mentais presentes nas PM).

Estes contaminantes actúan oxidando lípidos e proteínas como xerador de radicais libres, o cal promove ao estrés oxidativo e respostas inflamatorias. Os radicais libres tamén alteran as proteínas e o ADN, o que pode derivar no cancro e outras anomalías moleculares. Ademais, as pequenas PM que pasan ao sistema circulatorio poden estimular a liberación de citoquinas e estimular receptores irritantes en todo o corpo.

Respecto á exposición prolongada á contaminación atmosférica, observouse o aumento do estado de estrés oxidativo que provoca enfermidades cardiovasculares dexenerativas (exemplos, arteroesclerosis e ataques de corazón), dano no tecido miocárdico (isquemia e hipertrofía), a calcificación de arterias coronarias, o síndrome coronario e a trombose.

Fonte: Elaboración de recomendacións asociadas a calidade do aire, baseado na información de Rückerl et al (2011)

Efectos sobre o sistema nervioso

Os efectos nocivos soen darse por metais pesados que se atopan asociados ás PM, xa que se encontraron ditas partículas no cerebro humano. Porén, a alta presencia de O3 e PM demostráronse influentes ao xerar inflamación e estrés oxidativo no cerebro. Estableceuse unha relación significativa entre a presencia dos contaminantes no aire e un descenso de funcións congnitivas e enfermidades neurodexenerativas.

Algunhas destas enfermidades relacionadas coa contaminación do aire atmosférico son: enfermidades de Alzhéimer e Parkinson, o desenvolvemento defectuoso do sistema nervioso, as embolias e o risco de autismo. A neurotoxicidad provocada por eles resultou ser un factor de risco para desordenes do sono, fatiga, tremores, etc.

Aparte da respiratoria, unha vía de entrada de contaminantes ao sistema nervioso é o epitelio olfactivo, podendo causar dano nas neuronas sensitivas. Por elo, a perdida de olfacto é un síntoma moi común nas enfermidades de Alzhéimer e Parkinson. Estes defectos neurotóxicos son específicos da exposición, sendo tempo e dose dependente.

Efectos sobre o sistema reprodutivo

Relacionase o alto nivel de contaminantes no aire con malformacións do feto, crecemento defectuoso ou aborto espontáneo. Suxírese que ditos efectos sexan causa da exposición a metais e dioxinas asociadas a PM e algunhas das cales poden transferirse a través da placenta. Tamén afecta á calidade do esperma, xa que moitos de estes compostos poden funcionar como disruptores endocrinos e alterar a segregación de hormonas.

Grupos vulnerables e de risco

Dentro da poboación xeral, existen grupos de persoas que poden sufrir en maior medida os efectos da contaminación atmosférica. Esta susceptibilidade pode vir dada por modificacións xenéticas.

Segundo a idade pódense identificar dous grupos de risco máis vulnerables que o resto aos altos niveis de contaminación.

• Nenos. Presentan un maior risco, xa que os seus órganos non están completamente desenvolvidos e os seus sistemas de defensa non están maduros. Ademais, a súa taxa de respiración por minuto é maior e pasan máis tempo expostos ao aire exterior e realizando actividades máis vigorosas.
• Persoas maiores (>65 anos). Os seus órganos están máis deteriorados e son máis vulnerables. Inda que neste caso é máis difícil atribuír o efecto da exposición á contaminación do aire.
• Individuos con enfermidades respiratorias e cardiovasculares. Considéranse casos de risco aqueles individuos que sofran déficits respiratorios (asma, EPOC, etc.), problemas cardiovasculares (arteriosclerosis, fallos cardíacos, anxinas, etc.) e incluso diabetes e obesidade.
• Embarazadas. O dano agravase tanto para a nai com o a proxenie. Nas nais porque se atopan nun momento de vulnerabilidade durante o embarazo, e na descendencia porque poden sufrir o impacto dos mesmos e desenvolver algún efecto adverso.
• Persoas de baixo nivel​ socioeconómico. O baixo nivel económico conleva ter unha peor nutrición e unha vivenda en barrios industriais con peor calidade do aire.
• Traballadores que desempeñen traballos físicos no exterior.