A
calidade do aire interior nun edificio depende dunha serie de
variables, como a calidade do aire exterior, o deseño orixinal e as
subsecuentes modificacións na estrutura e os sistemas mecánicos, as
técnicas de construción, as fontes de contaminación (materiais de
construción e mobiliario, humidade, procesos e actividades dentro do
edificio), os ocupantes do edificio e as fontes externas.
A
calidade
do ambiente interior depende en gran parte do correcto deseño,
hixiene, mantemento e funcionamento dos sistemas de ventilación e
climatización do edificio. Ditos sistemas tenden a cubrir as
necesidades de calefacción, refrixeración e acondicionamento do
aire do edificio, a miúdo empregando a mesma instalación. Ademais
estes sistemas deben
crear condicións térmicas aceptables (temperatura e humidade)
procurando confort térmico para os ocupantes.
Para
mellorar a calidade do aire dos interiores existen catro tipo de
estratexias a controlar:
As
fontes contaminantes
O
control das fontes implica a súa correcta identificación para
actuar sobre as mesmas se é posible. Entre as distintas formas de
actuación, as máis destacadas serán:
1.
Eliminar ou reducir a fonte
É
o método ideal para controlar a calidade do aire interior, xa que se
trata dunha medida permanente que non require operacións de
mantemento posteriores. Algunhas das medidas que se poden levar a
cabo son:
Non
fumar no interior do edificio.
Evitar
a acumulación de sucidade e lixo. Non deixar residuos e refugallos
que poden converterse, a súa vez, en focos de emisión.
Traslado
dun equipo contaminante, por exemplo as fotocopiadoras, a áreas
onde, por estar menos ocupadas e por ter unha renovación do aire
máis axeitada, non presenten problemas.
Efectuar
as operacións de mantemento rapidamente. Debe actuarse coa maior
dilixencia ante fugas de gases, fume de chemineas ou fluídos de
calquera tipo. As gretas e desconchados deben ser analizados e
reparados con celeridade.
2.
Substituír a fonte
Senón
se pode eliminar a fonte contaminante ou reducir a súa incidencia
ata niveis aceptables, intentarase a substitución total da causa, xa
sexa cambiando os produtos empregados (mantemento, limpeza,
decoración, etc.) por outros que presenten menos riscos ou incluso
cambiando algúns equipos e/ou procedementos de traballo. Algunhas
das actuacións poden ser:
Substituír
materiais de decoración do edificio que sexan defectuosos na súa
fabricación, capaces de absorber en certas condicións compostos
volátiles e reemitilos posteriormente (por exemplo moquetas) ou
difíciles de limpar e manter, que recollan poe que a súa vez podan
ser fonte de emisión de fibras como algúns materiais téxtiles.
Substituír
materiais de construción que estean danados ou sexan defectuosos,
como sería o caso dos falsos teitos que deixan á intemperie as
conducións xerais do edificio.
3.
Mitigar a acción da fonte
Para
aquelas fontes que non poden ser eliminadas ou substituídas
procurarase limitar os seus defectos con distintas medidas, tales
como:
- Selado
da fonte.
- Mellorar
o almacenamento de materiais que podan xerar contaminación (produtos
de limpeza, repostos, etc.).
Melloras
na ventilación
Outro
enfoque para diminuír as concentracións de contaminantes do aire en
espazos pechados nunha edificación é incrementar a cantidade de
aire externo que ingresa ao interior. A ventilación ademais de
axudar a controlar as temperaturas interiores tamén axudan a
eliminar ou diluír contaminantes transmitidos polo aire en espazos
pechados que proveñen de fontes exteriores. Esto reduce o nivel de
contaminantes e mellora a calidade do aire dos interiores. Sen
embargo, hai que avaliar detidamente o uso de ventilación para
reducir os contaminantes do aire en espazos pechados onde pode haber
fontes exteriores próximas a elementos contaminantes, como fume e
refugallos.
Nun
edificio débese ter en conta unha serie de variables, como son a
calidade do aire exterior e o deseño do sistema de ventilación e
acondicionamento do aire, sobre todo hoxe en día na que nos
edificios son cada vez máis herméticos.
Enténdese
por “ventilación” o proceso de subministrar aire limpo e
eliminar aire contaminado ou viciado por medios naturais ou
mecánicos, co fin de proporcionar o osíxeno necesario para a
respiración, diluír os contaminantes, evitar a dispersión de
contaminantes, evitar a dispersión de contaminantes ata zonas no
desexadas e, cando é posible controlar a temperatura e a humidade no
interior.
Normalmente
distínguense dous tipos:
1. Ventilación xeral por dilución.
Consiste na mestura de aire
contaminado con aire exterior co fin de reducir os niveis de
contaminación ata valores aceptables. Distínguense dous tipos de
ventilación:
- Natural, se o movemento se debe a causas naturais, apertura de portas
e xanelas.
- Forzada, cando o movemento é producido por medios mecánicos. Dentro
desta pódese distinguir:
Ventilación
por extracción. Actúa gracias á depresión provocada no local polo
funcionamento dun extractor mecánico. É o que normalmente se
emprega nos garaxes, onde se produce CO (moi velenoso), que debe
eliminarse inmediatamente.
Ventilación
por impulsión. A entrada do aire se efectúa por medios mecánicos
producíndose unha sobrepresión, o aire flúe cara o exterior polas
aberturas dispostas para elo, o seu paso barre os contaminantes
interiores e deixa o local cheo do aire puro exterior. É axeitado
cando o aire atmosférico está sensiblemente contaminado.
Ventilación
por impulsión-extracción. Tanto a entrada como a saída do aire se
efectúan por medios mecánicos. É o sistema máis completo e se
empregará cando nos locais sexa necesario un varrido perfecto ou a
instalación sirva a un conxunto de locais que, segundo o seu uso,
uns deban estar en sobrepresión ou outros en depresión.
2. Ventilación
por extracción localizada.
Consiste na captación do contaminante no
mesmo foco de xeración, evitando que se difunda ao ambiente de
traballo. É un sistema indicado cando existe un foco emisor dalgún.
3. Mixta.
Cando a entrada é mecánica e saída natural e viceversa.
Outras
accións
Inda
que o sistema de ventilación dunha vivenda cumpre un papel
fundamental na renovación do aire, este pódese complementar con
outras accións sinxelas:
- Evitar accións que aumenten a porcentaxe de humidade, como o secado
da roupa no interior da vivenda.
- Usar aspiradores para eliminar a acumulación do po e os
purificadores de aire para eliminar ácaros e fungos.
- Limitar o uso de produtos químicos de limpeza.
- Evitar o emprego de velas ou fumar no interior da vivenda.
- Quitar alfombras sempre que sexa posible, ou limpalas de maneira
frecuente.
- Empregar plantas naturais que teñan unha actividade de filtrado de
contaminantes.
- Asegurar o bon estado e realizar un mantemento frecuente dos sistemas
de extracción.
Naquelas
vivendas sen un sistema de ventilación ad hoc, empregar unha
ventilación natural, creando unha corrente interior para que a
renovación do aire sexa máis efectiva.