Os
gases da atmosfera actúan de forma parecida ao cristal dun
invernadoiro: reteñen a calor do sol e impiden que escape ao espazo,
provocando así o quecemento global.
Moitos
gases de efecto invernadoiro prodúcense de forma natural na
atmosfera. Con todo, a actividade humana contribúe á súa
acumulación e aumenta o quecemento da Terra. Como consecuencia, os patróns de neve e precipitacións cambian, as temperaturas medias aumentan e fenómenos climáticos extremos, como ondas de calor e inundacións, danse con máis frecuencia.
A
orixe do cambio climático atopámola no efecto
invernadoiro.
Este fenómeno é producido polos chamados gases do efecto
invernadoiro, as nubes e os aerosois presentes na atmosfera e
consiste nunha diminución da enerxía emitida cara ao espazo dende a
Terra, xa que unha parte da radiación infravermella queda retida no
sistema superficie-troposfera e volta á superficie terrestre
contribuíndo ao ascenso da temperatura.
Os
principais gases
do efecto invernadoiro son
o dióxido
de carbono (CO2),
o metano
(CH4),
o óxido
nitroso
(N2O)
e
os gases
fluorados,
grupo no que se inclúen: os hidrofluorocarbonos (HFC), os
perfluorocarbonos (PFC), os clorofluorocarbonos (CFC), os
hidroclorofluorocarbonos (HCFC), o hexafluoruro de xofre (SF6)
e
o trifluoruro de nitróxeno (NF3).
As
fontes de emisión dos ditos gases relaciónanse principalmente cos
procesos de produción de enerxía, aínda que tamén cómpre ter
conta os procesos industriais, a agricultura e a xestión de
residuos. Deste xeito:
- Os
procesos de combustión de combustibles fósiles(carbón,
petróleo, gas, madeira e residuos sólidos)
producen dióxido
de carbono (CO2)
o
cal pode permanecer na atmosfera durante miles de anos.
- Nos vertedoiros, as industrias de gas natural e do petróleo, e a
agricultura (sobre todo a partir dos sistemas dixestivos dos animais
de pastoreo) prodúcese a liberación de metano
(CH4).
O metano permanece na atmosfera menos tempo que o dióxido de carbono
(aproximadamente 12 anos), pero é menos potente o longo de dúas
décadas.
- A agricultura e a gandería, incluídos os fertilizantes, o esterco e
a queima de residuos agrícolas, xunto coa queima de combustibles,
son as maiores fontes de
óxido
nitroso (N2O).
O
oxido nitroso supón arredor do 6% dos gases de efecto invernadoiro
mundial, pero é 264 veces máis potente que o dióxido de carbono ao
longo de 20 ano e a súa vida útil na atmosfera supera o século.
- Diversos procesos industriais son os responsables dos
gases fluorados
que teñen un potencial maior co dióxido de carbono e permanecen na
atmosfera de centos a miles de anos.
De
todos os gases do efecto invernadoiro, o máis abundante é o CO2,
que representa aproximadamente as tres cuartas partes das emisións
totais. Non obstante, cómpre salientar que os gases fluorados, tamén
denominados gases de alto potencial de quentamento global, a pesar de
atoparse na atmosfera nunha concentración menor (aproximadamente
2%), causan un quentamento moi superior ao producido polo CO2.
Por outra banda, temos que ter en conta cos procesos de deforestación
impiden a absorción do CO2 polas árbores contribuíndo á
aceleración do cambio climático.
Os
gases invernadoiro teñen efectos de gran alcance sobre o medio
ambiente e a saúde. Provocan o cambio climático ao atrapar o calor
e tamén contribúen ás enfermidades respiratorias causadas pola
néboa fotoquímica (smog) e a contaminación atmosférica.